Değerli dostlar. Bildiğiniz gibi, doğduğu sırada anne veya babasından birisi Türk vatandaşı, diğeri ise Avusturya vatandaşı olan çocuklar kanunen ömür boyu ''Çifte Vatandaş'' olarak kalabilirler. Bu durumda olan çocukların 18 yaşını doldurdukları zaman vatandandaşlıktan birisini tercih etmeleri ve çıkmaları şart değildir, bu durumdaki çocuklar Türk ve Avusturya kanunlarına göre her iki vatandaşlığı da ömür boyu taşıyabilirler. Yani Avusturya pasaportu ve Türk kimliğini kanunen taşıma hakları vardır.
Bununla birlikte 26.06.2019 tarihine kadar Avusturya'da (veya başka bir ülkede) askerlik yapan çifte vatandaş gençlerimizin Avusturya'da yaptıkları askerlik Türkiye tarafından kabul ediliyordu. Ancak 26.06.2019 tarihinde kabul edilen 7179 sayılı yasaya göre bu tarihten sonra -Türkiye'nin Avusturya ile anlaşması olmadığından dolayı- çifte vatandaş gençlerimizin Avusturya'da yaptığı temel askerlik Türkiye tarafından kabul edilmemektedir. Peki, bu durumdaki gençlerimiz neler yapabilir.? Bu konuda sizlere bazı bilgiler sunmak ve tavsiyelerde bulunmak istiyorum.
1) Şayet; Çifte vatandaşlık (Çok vatandaşlık) hakkına sahipseniz, Avusturya'daki askerlik işlerinizi tamamladığınız gibi, T.C kanunlarına göre Türkiye'deki askerlik işlemlerinizi de tamamlamanız gerekmektedir. Bunun için askerlik çağına girince hemen ikamet ettiğiniz yerdeki konsolosluğa müracaat ederek bir defalığına mahsus olmak üzere -35 yaşına kadar- çok vatandaşlık askerlik ertelemesi yaptırın. Askerlik çağı ve yoklama çağı nüfus kütüğünde yazılı olan yaş esas alınarak 19 yaşını bitirip, 20 yaşından gün alındığı yılın Ocak ayının birinci günü başlar. . Askerlik ertelemesini yaptırmadığınız takdirde Türkiye'deki askerlik şubesi tarafından yoklama kaçağı olarak aranırsınız ve bunun yanında geçen her süre için para cezası ödemek zorunda kalabilirsiniz.
2) Konsoloslukta askerlik ertelemesi yaptırınca bu arada dövizle askerlik ve diğer askerlik işlemleriniz konusunda 35 yaşına kadar düşünme vaktiniz olacaktır. Erteleme süreniz bitene kadar askerlik şubesi sizi bir daha aramayacaktır.
3) Şayet; Türkiye'de askerlik yapamayacak kadar bir sağlık sorununuz varsa ve Avusturya askerlik makamları tarafından askerliğe elverişsiz / Untauglich) bulunursanız ikamet ettiğiniz yerdeki konsolosluğunuza giderek bir doktora sevkinizi isteyin, ''Son Yoklama Formu'' alın ve oturduğunuz yerdeki ev doktorunuza giderek muayene olun. Konsolosluğa giderken randevu alın, pasaport, kimlik ve 2 adet arkası beyaz biometrik fotoğraf götürün.
4) Konsolosluktan aldığınız Son Yoklama Formu ile ev doktorunuza gidiniz. Sizi muayene eden ev doktorunuz -askerliğe elverişsiz- olduğunuza karar verirse, hastalığınızla ilgili olan doktor veya hastane raporlarınızın aslını ve yeminli tercüman tarafından yapılan Türkçe tercümelerini konsoloslukta tasdik ettirin. Ayrıca son yoklama formlarını, varsa tahlil sonuçlarınızı ve röntgenlerinizle birlikte konsolosluğunuzdan randevu alıp götürün ve tüm belgelerinizin ''Askerlik Şubenize/ M.S.B.Sağlık Dairesi Başkanlığına'' gönderilmesini isteyin. T.C. Milli Savunma Bakanlığı-Sağlık Dairesi- belgelerinizi kısa bir süre içerisinde inceleyip, askerlik yapıp / yapamayacağınıza dair bir karar verecek ve sonucunu size bildirecektir. Belki de Türkiye'de muayene edilmenizi isteyecektir.
5) Şayet bu işlemleri yurt dışında (Avusturya'da) yani burada yapmak istemez iseniz mutlaka 35 yaşından önce, yani erteleme hakkınız bitmeden önce müsait bir zamanınızda Türkiye'ye giderek ikamet ettiğiniz yerdeki bir ''Aile hekimine'' yukarıda yazdığım aynı belgelerle müracaat ederek muayene olun, askerlik yapıp, yapamayacağınıza ''Aile hekimi'' karar verecektir. Aile hekimi gerekirse sizi bir hastaneye sevk edecektir.
6) Askerlik erteleme süreniz içerisinde her zaman ''dövizle askerliğe '' başvurma hakkınız bulunmaktadır. Çok vatandaşlık şartlarını taşıyanların yurt dışında en az 3 yıl ikamet etmiş olmaları yeterlidir. 3 yıl çalışmış olma mecburiyeti yoktur. Şayet dövizle askerliğe karar verirseniz (bilgisayarınızdan -Milli Savunma Bakanlığı - Uzaktan Eğitimi- tamalayıp gerekli belgelerle ikamet ettiğiniz yerdeki konsolosluğa müracaat ederek, dövizle askerlik bedelini de ( 01.01.2025-30.06.2025 tarihleri arası için 6.800.Avro civarında) ödeme miktarını konsolosluğa ödeyerek Türkiye'de askerlik yapmış sayılırsınız ve askerlik şubenizdeki askerlik dosyanız kapanır. Başvuru sonrası konsolosluk tarafından size başvuru belgesi (geçici tezkere) verilecektir. Daha sonra isterseniz tezkerenizi e-devlet üzerinden kağıda bastırarark veya askerlik şubenizden de alabilirsiniz.
7) Şayet; Dövizle askerlik bedelini (2025 yılı ilk 6 ay için geçerli olan 6.800.-Avro civarında ) ödemek istemiyorsanız yada ödeme gücünüz yoksa gerekli belgelerle ( Avusturya pasaportu/ kimliği, T.C.Kimlik kartı) askerlik erteleme süreniz bitmeden bir veya iki yıl önceden ikamet ettiğiniz yerdeki konsolosluğumuza müracaat ederek Türk vatandaşlığından çıkma başvurusunda bulunabilir ve mavi kart alabilirsiniz. Mavi kart aldıktan sonra askerlik şubenizdeki askerlik dosyanız kapanır ve bir daha sizi askerlik nedeniyle aramazlar. Askerlik erteleme süreniz bitene kadar bu işlemleri yapmanız gerekmektedir. 35 yaşından sonra da dövizle askerlik yapabilirsiniz ama 35 yaşından sonraki geçen süre kadar para cezası ödemeni gerekebilir.
8) Şayet; Olur ya ileride Türk vatandaşlığına geri dönmek isterseniz ve askerlik yapmadan Türk vatandaşlığından çıktıysanız o zamanki askerlik bedeli ve durumunuza göre askere alınırsınız. Örneğin; Almanya geçtiğimiz yıl çifte vatandaşlığı kabul etmiştir. Türk vatandaşlığına geri dönen yüzbinlerce insanın içerisinde askerlik yapmamış olanlar da bulunmaktadır. Bunların konsolosluğa müracaat ederek dövizle askerlik, bedelli askerlik veya 6 ay temel askerlik yapmaları gerekecektir. Türkiye'de bir ay süre ile yapılan askerliğe Bedelli Askerlik denilmekte olup, Bedelli Askerlik ücreti 2025 yılı ilk 6 ayı için 243.013,44 kuruş olmuştur. Bedeli herhangi bir kamu bankasına Türk Lİrası olarak ödenmektedir. Sonuç olarak; Defalarca yazmamıza rağmen Dövizle askerlik makul bir ücrete indirilmediğinden dolayı yurt dışında yaşayan onbinlerce Çifte Vatandaş gençlerimizin -hem bulundukları ülkede 6 ay askerlik yapacak olması ve hem de dövizle askerlik için 6.800.-Avro gibi bir ücreti bir defada ve peşin olarak ödeyemeyeceğinden dolayı Türk vatandaşlığından çıkacağı ve mavi kart alacağı tahmin edilmektedir. Türkiye, gurbetçi gençlere 2 ülkede ve 2 kez askerlik yaptırma hatasından geri dönmelidir.
Sevgi ve saygılarımla
Viyana. 13.01.2025. mk.
